این رساله، مقاله مفرده ای است که به اقتضای مباحث کتاب اشارات فقهیه به نگارش در آمده است و برای سهولت دسترسی مخاطبان، در آخر همان کتاب در بخش ملحقات به چاپ رسیده است. البته مطالب آن تا حدودی در کتاب فلسفه اعتباریات و نیز کتاب سلم الاصول موجود است. (حدودا 70% مشترک هستند).
فهرست محتوای این رساله از قرار زیر است:
مشابهت صوری عناوین اعتباری و تصورات عقلی و تفاوت آنها در لوازم و نتایج منطقی
انواع عنوان کلی در حوزه شریعت و فقه
کلیت عناوینی که امور وضعی بر آنها حمل می شود و خارج از مقام طلب هستند
الفـ : عنوان کلی موصوف در مقام جعل و تشریع:
عدم مطابقت خصوصیات قضایای شرعی با قضایای حقیقی و تفاوت مفهومی در موضوعات آنها
تفاوت نحوه کاشفیت و دلالت مفهومی موضوعات اوامر در قضایای شرعی با قضایای حقیقی
دفع دخل مقدر درمورد رجوع تفاوت به دیگر مفاهیم به کار رفته در قضایای شرعی
تفاوت قضایای کلی توصیفی و مفاهیم موضوعی آنها با قضایای حقیقی و نشانه های این تفاوت
بـ : عنوان کلی موصوف در شبهات و مقام امتثال:
جـ : عنوان کلی در مقام طلب و متعلق کلی طلب
توالی فاسد کاشفیت عنوان مطلوب از خارج و تعلق طلب به مصادیق عینی
موضوع طلب در بیع شخصی نیز دقیقا بر وجود شیء عینی خارجی منطبق نیست
خاتمه
